الهام تابش در نشستی علمی _ آموزشی با اصحاب رسانه که به مناسبت هفته پیشگیری از سرطان روده بزرگ برگزار گردید با اشاره به اینکه دو نوع پیشگیری اولیه و ثانویه داریم افزود : بدن انسان می تواند مستعد خیلی از بیماریها باشد لذا در پیشگیری اولیه تمام تلاش بر این است که با رعایت نکات ایمنی اصلا بیمار نشویم .
وی در ادامه بیان داشت : پولیپ هایی در روده داریم که طی ۵ تا ۱۰ سال میتواند منجر به سرطان شود ، بنابراین در پیشگیری ثانویه میخواهیم قبل از تبدیل ضایعه به سرطان از آن جلوگیری کنیم .
دکتر تابش با تاکید بر اینکه سرطان روده بزرگ قبل از اینکه ایجاد شود با تشخیص به موقع قابل پیشگیری است اذعان داشت : در صورتی که به موقع و با روشهای مختلف زائده های روده را تشخیص دهیم میتوانیم از ابتلا به سرطان روده پیشگیری کنیم.
این پزشک فوق تخصص به باکتریهای طبیعی که در روده افراد وجود دارد و یکی از عوامل موثر در سلامتی فرد می باشد اشاره کرد و گفت : مصرف آنتی بیوتیک ها آن هم بطور مداوم و بی رویه و بدون دستور پزشک میتواند این باکتری ها را دچارتغییر و در نتیجه باعث بیماریهای زیادی ازجمله سرطان شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده نیز میتواند ریسک سرطان را بالا ببرد ، توضیح داد : مصرف بیش از ۲۰۰ گرم گوشت قرمز در هفته میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد .
وی خاطر نشان کرد : مصرف روزانه میوه و سبزیجات و پر تحرکی میتواند به پیشگیری از سرطان کمک کند و روزانه ۳۰ دقیقه تحرک از جمله پیاده روی میتواند از مهمترین مولفه های جلوگیری از سرطان باشد.
تابش از سرطانهای گوارش بعنوان سومین سرطان شایع در دنیا یاد کرد و افزود : متاسفانه در ایران این بیماری طی ده سال اخیر رو به افزایش بوده و میزان بروز آن ۷ برابر شده است.
وی در ادامه تصریح کرد : براساس آخرین آمار وزارت بهداشت در سال ۹۶، اصفهان جزو استانهایی بوده که بیشترین درگیری را داشته و نرخ بروز سرطان روده بزرگ در استان اصفهان تقریبا ۲۰ در یکصد هزار نفر در سال بوده است.
سن بروز سرطان در ایران یک دهه پایین آمده است
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این نشست نیز با اشاره به تفاوت میزان بروز و میزان شیوع سرطان روده بزرگ گفت : افزایش سن مهمترین عامل در بروز سرطانها در بدن میباشند و متاسفانه به دلیل سبک زندگی غربی و مصرف غذاهای پر چرب و فرآوری شده مانند فست فودها درجامعه ایرانی ما، سن بروز سرطان ۱۰ سال پایین آمده و بنابراین بروز سرطان در افراد جوان و نیروی مولد جامعه بجای افراد مسن بسیار خطرناکتر است.
مهرداد زینلیان در ادامه توضیح داد : میزان بروز سرطان به معنی نظارت برتعداد موارد جدید در بازه زمانی مشخص است اما میزان شیوع در واقع فراوانی بیماری در جامعه است .
وی به تولید روزانه ۱۰ هزار تا یک میلیون سلول سرطانی در بدن انسان اشاره کرد و افزود : این سلولهای سرطانی توسط سیستم ایمنی بدن حذف میشوند اما گاهی بعضی از این سلولها به دلیل تغییرات ژنتیکی ناشی از عوامل محیطی حذف نشده و به مرور تبدیل به توده های سرطانی میشوند.
زینلیان خاطر نشان کرد : بیش از ۹۰ درصد از سرطانها ناشی از همین تغییرات ژنتیکی عوامل محیطی هستند و فقط ۱۰ درصد از سرطان ها جنبه ارثی دارند .
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید بر غربالگری به موقع در افراد چاق و دیابتی بالای ۴۵ سال و تمام افراد بالای ۵۰ سال گفت : در افرادی که زمینه ارثی دارند باید غربالگری را زودتر از افراد معمول انجام دهند.
وی با توضیح این مطلب که ۵ تا ۱۵ سال طول میکشد تا سلولهای سرطانی به یک توده با قدرت تهاجم تبدیل شوند و متاسفانه در این مدت فرد از بیماری خود بی اطلاع است موکد شد : بیش از نیمی از سرطانهای شایع را میتوان با غربالگری به موقع تشخیص داد و درمان کرد.
شایعترین علائم سرطانها ، بی علامتی است
به گفته وی بیشتر سرطانها بدون علائم هستند و در واقع شایعترین علائم سرطانها بی علامتی است .
زینلیان در همین راستا با اشاره به مشاوره ژنتیک سرطان در افرادی که درخانوادههای آنها سابقه سرطان وجود دارد گفت: حدود۳۰ تا ۴۰ درصد از سرطانها در اثر استعداد ژنتیکی ایجاد میشوند و ژنهای متعددی در انتقال بیماری نقش دارند بنابراین میتوانیم با آزمایش ژنتیک و انجام غربالگری در سنین زودرس موفق به پیشگیری و تشخیص به موقع بیماری و اینکه چه عاملی باعث ایجاد این مشکل شده است ، بشویم .
رئیس مرکز تحقیقات گوارش و کبد مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س)در این نشست با اشاره به بالا بودن هزینه های درمان بیماری سرطان از یک طرف و مراجعه محدود و اندک برای دریافت خدمات پیشگیری از سرطان از طرف دیگر بیان داشت : ارائه خدمات پیشگیری از سرطان باید از طرف مردم درخواست شود ضمن اینکه بعد از تشخیص ، درمان سرطان ، مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیادی را برای بیمار بهمراه خواهد داشت .
پیمان ادیبی با اشاره به « مرکز سلامت » بیمارستان الزهرا و ارائه خدمات غربالگری با تعرفه دولتی در این مرکز گفت : در حال حاضر تست فیت (نمونه گیری مدفوع) در تمام مراکز بهداشت در سطح استان نیز برای افراد ۵۰ تا 75سال به صورت رایگان انجام میگیرد .
این فوق تخصص گوارش و کبد خاطر نشان کرد : افراد میتوانند جهت غربالگری و تشخیص پولیپ روده بزرگ به مراکز بهداشتی مراجعه کنند تا در صورت تشخیص بتوانند از تبدیل آن به توده های سرطانی در سنین بالا جلوگیری نمایند.
زهرا روانخواه، مسئول ثبت سرطان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این خصوص اظهار داشت : بمدت ۶ سال است که طرحی با عنوان غربالگری سرطان روده بزرگ در حال اجراست و در این طرح براساس دستورالعمل کشوری هر استان باید غربالگری سرطان روده بزرگ را برای ۵۰ هزار نفر اجرا کند .
روانخواه در ادامه بیان داشت : طرح غربالگری سرطان روده بزرگ ابتدا به صورت پایلوت در شهرضا انجام شد ؛ این طرح توسط تیم غربالگری معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با موفقیت پیش رفت و در سال گذشته جامعه هدف یک میلیون نفر، انتخاب شد.
مسئول ثبت سرطان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به انجام تست FIT) ) در مراکز بهداشت در سطح استان اشاره کرد و افزود : یکی از اقدامات ضروری در پیشگیری از سرطان روده بزرگ ، تشخیص خون مخفی در مدفوع است زیرا خونریزی پولیپ ها یا تودههای سرطانی با چشم دیده نمیشود و متاسفانه بیمار از آن مطلع نمی شود ، از این رو تست فیت (FIT) به صورت رایگان در این مراکز انجام میشود.
گزارش : ریحانه راهپیما