سرطان ها یكی از دلايل اصلي مرگ و مير در دنيا هستند ؛ نگرش همه گير شناختي سرطان ها سنگ اصلي برنامه هاي مبارزه با اين بيماري را تشکيل داده است ؛ سرطان يک نام عمومي براي تعدادي از بيماري ها مي باشد که از نظر عليتي، سير طبيعي و پيآمد با يکديگر تفاوت دارند .
امروزه با تغییر سبک زندگی، کم تحرکی و مصرف غذاهای پرچرب خطر ابتلا به سرطان ها افزایش یافته و با پیر شدن جمعیت ، این روزها شاهد پیشتازی سرطان پروستات در مردان و قرار گرفتن این جمعیت سنی در معرض این بیماری هستیم .
آمار‌های منتشرشده از آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان نشان می‌دهد که سرطان پروستات دومین سرطان شایع مردان در جهان است و سرطانهای ریه و روده بزرگ نیز به ترتیب در رتبه‌های اول و سوم قرار دارند.
به گزارش پایگاه خبری ارمغان شهر ، دکتر امیر بهنام فر ، متخصص جراح کلیه و فلوشیپ سرطان دستگاه ادراری و تناسلی با اشاره به اینکه بیمار در ابتدا باید بر نقش یک اورولوژیست واقف باشد تا بتواند پس از مشاهده علائم مشکوک به متخصص مربوطه مراجعه نماید ، بیان داشت : ارولوژیست پزشکی است که در زمینه تشخیص و درمان بیماریهای دستگاه ادراری (آقایان و خانمها) و دستگاه تناسلی آقایان فعالیت می کند و اروانکولوژی زیر شاخه ای از اورولوژی است که بر تشخیص و درمان سرطانهای دستگاه ادراری- تناسلی (شامل کلیه، حالب، مثانه، پروستات، بیضه و آلت) تمرکز دارد و بطور خاص به درمان جراحی این گونه سرطان ها می پردازد.
افزایش سن فرد از مهمترین عوامل ایجاد تغییرات هورمونی
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، با بیان اینکه سرطان پروستات نیز مانند هر سرطان دیگری ، از جهش و اختلال عملکرد ژن هایی خاص به وجود می آید اظهار داشت : در سلولهای بدن از هر ژن دو عدد موجود است که یکی از پدر و دیگری از مادر به ارث می رسد ؛ برای ایجاد اختلال در عملکرد ژن لازم است هر دو ژن دچار آسیب گردند از این رو افراد درگیر معمولا ، یک ژن معیوب را از یکی از والدین به ارث می برند و جهش در ژن دیگر در طول زندگی فرد رخ می دهد بنابراین این جهش ها به صورت روزمره اتفاق می افتد ولی به لطف مکانیسمهای ترمیمی و یا از بین برنده سلول ، این جهش ها منجر به سرطان نمی شود.
دکتر بهنام فر ، تجمع این گونه جهش ها و نیز تغیرات هورمونی را از جمله عوامل مهم برای وقوع این سرطان در سنین بالاتر برشمرد و افزود : طبعا هر چه سن فرد افزایش پیدا کند احتمال ایجاد این جهش ها نیز افزایش می یابد و در نهایت احتمال خطا و عدم اصلاح این ژنها نیز قابل افزایش است .
وی با بیان اینکه سرطان پروستات بندرت در سنین ۴۰تا۵۰ سال هم مشاهده میشود ، تصریح کرد : عموما انتظار وقوع این بیماری در سنین کمتر از ۴۰ سال نمی رود اما بطور معمول افراد با سابقه خانوادگی قوی در ابتلا به سرطان پروستات از سنین ۴۵ و افراد مبتلا به نوع خاصی از جهش ژنی از سن۴۰ سالگی بررسی می شوند .
غربالگری صحیح و بموقع از مهترین راههای تشخیص بیمار بدون علائم مشکوک
این اوروآنکولوژیست از تشخیص بسیاری از بیماران در فاز بدون علامت خبر داد و گفت : تشخیص بیمار بدون علامت همان غربالگری است که از طریق چک سطح خونی psa و معاینه پروستات انجام می گیرد و به لطف آن ، بیماری در مراحل اولیه که بدون علامت است تشخیص داده می شود.
وی خاطر نشان کرد : متاسفانه در صورت تاخیر در تشخیص ، خونریزی و اختلال در دفع ادرار ، انسداد حالبها ، درد استخوانی (ایجاد درد در لگن، مهره‌ها و دنده ها ) و یا تنگی نفس میتواند از علائم پیشرفت این بیماری به شمار می‌آید.
دکتر بهنام فر با اشاره به اینکه در یک مطالعه میزان سرطان پروستات در ایران را ۹ در یکصد هزار مرد بر آورد کرده اند ،گفت : اما در هر صورت این آمار چندان قابل اتکا نیست.
به گفته وی ، سن معمول برای شروع غربالگری ۵۰تا ۵۵ سال است ولی در افراد و گروههای خاصی ، توصیه شده از ۴۰تا ۴۵ سالگی تحت غربالگری قرار گیرند.
دکتر بهنام فر جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات با تاکید بر رژیم غذایی سالم و مصرف میوه و سبزیجات ، ورزش و کنترل وزن را به آقایان در سنین بالا توصیه کرد و افزود : سرطان پروستات چنانچه در مراحل اولیه تشخیص داده شود با جراحی و یا پرتو درمانی قابل درمان است.
این عضو هیئت علمی ، در خصوص عدم کارایی طب سنتی در درمان انواع سرطان ها از جمله پروستات ابراز داشت : در خصوص پیشگیری از سرطان پروستات بوسیله طب سنتی نیز اطلاعات قطعی وجود ندارد اما در بهترین حالت بعنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم قابل اتکاست.
" استرس" عامل موثر در بروز و پیشرفت سرطان
بهنام فر درخصوص شواهد قطعی ، پیرامون ارتباط مصرف سیگار ، استرس ، روابط جنسی ناسالم و عفونتهای جنسی ، نوع پوشش ، آلودگی های زیست محیطی و جغرافیا با "سرطان پروستات "، بیان کرد : تاکنون به چنین ارتباطی در مطالعات بطور قطعی اشاره نشده اما بعنوان مثال در کشورهای اسکاندیناوی شیوع این سرطان بیشتر از کشور های خاور میانه است و یا اینکه انتظار می رود " استرس" از طریق ایجاد اختلال در عملکرد سیستم ایمنی ، در بروز و پیشرفت سرطانها موثر باشد.
این متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی ، افزایش سن، برخی نژاد ها و اختلالات ژنتیکی خاص را از جمله مهمترین عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات برشمرد و موکد شد : در رابطه با سبک زندگی سالم ( اجتناب از سیگار کشیدن و دوری از استرس) جهت کاهش این خطر توصیه میشود لذا نقش سبک زندگی سالم در پیشگیری از ابتلا به سرطان و اهمیت غربالگری صحیح و به موقع جهت درمان این بیماری بسیار موثر است .
گزارش : ریحانه راهپیما